Daty ważności kosmetyków: czy zawsze należy się ich trzymać? Poznaj najważniejsze fakty!

Jak sprawdzić daty ważności kosmetyków i czym grozi używanie przeterminowanych produktów kosmetycznych? Czy na pewno nie możesz wykorzystać kosmetyków, których data ważności już minęła? Sprawdziliśmy dla ciebie najważniejsze fakty!

Spis treści:

1. Daty ważności kosmetyków – jakie wymogi musi spełnić producent?
2. Termin ważności kosmetyków i inne oznaczenia – jak je czytać?
3. Robimy porządki w kosmetyczce! Jak sprawdzić daty ważności kosmetyków?
4. Co ile wymieniać kosmetyki?
5. Wyprzedaż produktów z krótkim terminem ważności – uratuj je przed zmarnowaniem!

Daty ważności kosmetyków – jakie wymogi musi spełnić producent?

Według zapisów polskiego prawa, każdy producent sprzedający w Polsce produkty kosmetyczne musi jasno i wyraźnie poinformować kupującego m.in. o składzie, przeznaczeniu i dacie ważności danego kosmetyku. Informacje, jakie możesz wyczytać z opakowania ulubionego kremu czy tuszu do rzęs, nie znalazły się na nim przypadkowo. Producent musi umieszczać je na kosmetykach stosując się do artykułu 19 rozporządzenia 1223/2009/WE. 

Jedną z tych obowiązkowych do umieszczenia informacji jest data ważności kosmetyku – inaczej mówiąc, data jego przydatności do użycia. Podając ją, producent deklaruje, że jeśli będziesz do tego czasu przechowywać dany kosmetyk w odpowiednich warunkach, będzie on bezpieczny w użyciu i zachowa pełnię swoich właściwości. Jak sprawdzić datę ważności kosmetyków?

Termin ważności kosmetyków i inne oznaczenia – jak je czytać?

Według polskiego prawa na opakowaniach kosmetyków możesz znaleźć datę ich ważności zapisaną w dwojaki sposób. Od czego zależą różnice w zapisie? Od tego, jaką trwałością charakteryzuje się dany kosmetyk. A konkretniej – od tego, czy możesz bezpiecznie używać go dłużej czy krócej niż 30 miesięcy.

• Kosmetyk z datą przydatności do użycia krótszą niż 30 miesięcy

Na opakowaniach takich kosmetyków powinien znaleźć się zapis „Najlepiej zużyć przed końcem:” lub symbol klepsydry, po których następuje właściwa data. Powinna być zapisana w formacie dzień/miesiąc/rok lub miesiąc/rok. Ewentualnie, zamiast dokładnej daty w tym miejscu, producent powinien opisać inne miejsce, w jakim umieścił ją na opakowaniu np. „Najlepiej zużyć przed końcem: patrz spód opakowania”. 

Uwaga – określenie „Najlepiej zużyć przed końcem:” nie może zostać zastąpione żadnymi innymi. Określenia typu: „data ważności”, „zużyć przed” czy „best before”, „shelf life”, „exp.” są według polskiego prawa nieważne. Prawo zabrania sprzedaży kosmetyków niewłaściwie oznaczonych i takich, których termin ważności minął.

• Kosmetyk z datą przydatności do użycia dłuższą niż 30 miesięcy

W przypadku kosmetyków, które bezpiecznie możesz używać dłużej niż 30 miesięcy, sprawa się nieco komplikuje. Ale tylko pozornie. Dlaczego? Bo gdy producent deklaruje, że możesz używać kosmetyku powyżej 2,5 roku, najważniejsza dla twojego bezpieczeństwa jest trwałość produktu w czasie jego użycia. Jak możesz ją poznać? 

Znajdziesz ją na opakowaniu kosmetyku pod postacią tzw. znaku PAO (z ang.period after opening, czyli w dosłownym tłumaczeniu „okres po otwarciu”). Data PAO oznacza czas, w jakim możesz bezpiecznie stosować dany produkt od chwili, gdy go pierwszy raz otworzysz. 

Jak wygląda znak PAO?

Rozpoznasz go po umieszczonym na opakowaniu kosmetyku symbolu otwartego słoiczka. Na symbolu słoiczka lub pod nim producent podaje liczbę miesięcy, np. 3M, 6M, 9M. To wygodna informacja, którą możesz łatwo dostrzec i zapamiętać: przez tyle miesięcy po tym, jak otworzysz dany produkt, możesz go bezpiecznie używać. Nie na wszystkich produktach znajdziesz symbol PAO. Z zasady nie umieszcza się ich na produktach przeznaczonych do jednorazowego użytku, ponieważ po otwarciu powinny być od razu zużyte w całości.

PAO czy EXP? Co ważniejsze?

Znakiem PAO najczęściej oznaczane są kosmetyki o trwałości powyżej 30 miesięcy – wtedy producenci nie muszą umieszczać na ich opakowaniach daty przydatności do zużycia. Jeśli kosmetyk nadaje się do użycia krócej niż 30 miesięcy, możesz znaleźć na nim zarówno znak PAO, jak i datę ważności kosmetyku. Co wtedy powinno być dla ciebie ważniejsze? Zawsze data ważności! To ona oznacza czas, w jakim producent gwarantuje, że kosmetyk jest bezpieczny w stosowaniu. Co to oznacza w praktyce? Powiedzmy, że kupiłaś balsam do ciała, którego data przydatności do zużycia mija za trzy miesiące, ale jeszcze go nie otworzyłaś. I chociaż symbol PAO na balsamie wskazuje, że możesz używać go przez rok od daty pierwszego zużycia, to bezpiecznie możesz stosować go tylko przez te trzy miesiące – do końca daty ważności. 

Dlaczego warto sprawdzać termin ważności kosmetyków?

To proste – warto to robić w trosce o własne zdrowie. Ludzka skóra absorbuje substancje i składniki chemiczne zawarte w kosmetykach. Te zaś mogą zmieniać swój skład pod wpływem czasu i działania np. tlenu, bądź bakterii, które dostają się do preparatu, gdy do jego nakładania nie używasz szpatułek, tylko palców. 

Przeterminowany krem czy balsam mogą na pierwszy rzut oka wyglądać tak jak wcześniej. Jednak w ich składzie mogły zajść zmiany, które spowodują, że po ich użyciu kosmetyk cię uczuli – wywoła wysypkę, świąd czy pieczenie. Stosowanie przeterminowanych kosmetyków może skończyć się bardzo nieprzyjemnie!

Jeśli chcesz wiedzieć o swoim kosmetyku jeszcze więcej – na przykład, kiedy dokładnie został wyprodukowany, możesz użyć kalkulatora ważności kosmetyków. Tzw. kalkulatory kosmetyczne znajdziesz w internecie. Kalkulator daty ważności kosmetyków to aplikacja, która odszyfruje datę produkcji danego kosmetyku z numeru jego serii (kodu partii – z ang. batch code). Znajdziesz go najczęściej na spodzie opakowania kosmetyku, jest wytłoczony lub nadrukowany za pomocą drukarki igłowej. W numerze serii może być – choć nie musi – zakodowana data produkcji. 

Robimy porządki w kosmetyczce! Jak sprawdzić daty ważności kosmetyków?

Porządki od czasu do czasu trzeba zrobić wszędzie – także w kosmetyczce i w szafce na kosmetyki. Sprawdź, co w nich trzymasz i czy na pewno potrzebne ci trzy bronzery w kremie i cztery tusze do rzęs? A przede wszystkim – przejrzyj daty przydatności do zużycia kosmetyków i wyrzuć produkty, które już są przeterminowane. 

Możesz też wykorzystać je w alternatywny sposób. Jak? 

• Przeterminowany krem do twarzy lub silikonowa baza pod makijaż mogą posłużyć jako maska na rozdwojone końcówki włosów, albo środek do konserwacji wyrobów ze skóry;
• Lakierem do włosów „po dacie ważności” możesz „łapać” oczka w rajstopach;
• Przeterminowany żel do mycia ciała świetnie nada się do mycia pędzli do makijażu, a szamponem upierzesz delikatne swetry;
• Dezodorant lub antyperspirant w sprayu pomoże ci odświeżyć wnętrze butów.

Pamiętaj, że kosmetyki naturalne mają krótsze daty przydatności do zużycia niż konwencjonalne, ponieważ nie zawierają konserwantów i syntetycznych substancji przedłużających ich trwałość. 

Co ile wymieniać kosmetyki?

Sprawdzając, czy kosmetyk nadaje się do użytku powinnaś sugerować się nie tylko jego datą ważności, ale także tym jak wygląda, pachnie i w jakich warunkach był przechowywany. Rozwarstwienie czy zmiana koloru lub zapachu to znak, że produkt nie nadaje się dłużej do bezpiecznego stosowania. 

Produkty kosmetyczne nie lubią także wystawiania na silne światło, nadmiernego ciepła ani wilgoci (dlatego trzymanie kosmetyków do makijażu w szafce w łazience to nie jest dobry pomysł!). Ważne jest również dokładne domykanie opakowań kosmetyków – dostęp powietrza sprawia, że szybciej się zepsują. 

Co ile czasu należy wymieniać kosmetyki kolorowe?

Jeśli na opakowaniu kosmetyku nie ma innej informacji, wymieniaj:

• fluid/podkład do twarzy – po 12 miesiącach od otwarcia kosmetyku,
• tusz do rzęs – po 3 miesiącach od otwarcia kosmetyku,
• cień do powiek – po 36 miesiącach od otwarcia kosmetyku,
• szminkę/błyszczyk do ust – po 24 miesiącach od otwarcia kosmetyku,
• konturówkę do ust/oczu – po 12 miesiącach od otwarcia kosmetyku,
• eyeliner – po 24 miesiącach od otwarcia kosmetyku.

Wyprzedaż produktów z krótkim terminem ważności – uratuj je przed zmarnowaniem!

Jeśli bliska jest ci idea less waste i chcesz, by nie marnowały się ziemskie zasoby, a do tego dbasz o domowy budżet, zapraszamy do Nabea – u nas kupisz kosmetyki naturalne z krótszym terminem ważności w okazyjnych, niższych cenach. 

Obniżamy ceny w duchu less waste – by kosmetyki z kończącym się terminem ważności także mogły zostać wykorzystane. To świetna okazja, żeby wypróbować nowe produkty w okazyjnej cenie, albo, by okazyjnie kupić ulubiony kosmetyk, którego często używasz i wiesz, że wykorzystasz go dość szybko.

Pamiętaj też, że kosmetyki to nie jedyne produkty, których stan należy „monitorować” i wymieniać je, gdy przyjdzie na to pora. Podobnie jest np. ze szczoteczką do zębów. O tym, kiedy wymieniać szczoteczkę (i na jaką!) dowiesz się z Poradnika Nabei!

Bibliografia:

1. https://www.kosmopedia.org/regulacje/oznakowanie-kosmetykow/
2. https://kwartalnikchemiczny.pl/archiwum/2017/item/51-oznakowanie-produktow-kosmetycznych-cz-1